Pod Mikroskopem
Miniatury filmów zostały wykonane samodzielnie przez autora niniejszego kanału lub pobrane na zasadzie CC0 (Creative Commons Zero) z domen publicznych i w żaden sposób nie naruszają niczyich praw autorskich. Statyny to leki wprowadzone do lecznictwa otwartego w latach 80. XX wieku. Istnieje wiele różnych nazw handlowych tych preparatów, takich jak simwastatyna, atorwastatyna, lowastatyna. Wiele z tych związków występuje naturalnie w roślinach, na przykład czerwonym ryżu oraz grzybach, takich jak Aspergillus, Penicillum, niektóre grzyby kapeluszowe, zwłaszcza boczniak ostrygowany. Statyny hamują wytwarzanie cholesterolu, w tym frakcji LDL i tworzenie form utlenionych oxLDL i oxHDL, głównie przez wpływ na HMGCoA, stabilizują blaszkę miażdżycową, działają antyproliferacyjnie, przeciwzapalnie na śródbłonek naczyniowy oraz zmniejszają ryzyko powstawania skrzepów. Większość oczekiwanego działania statyn ogranicza się jednak do układu krążenia. Wiadomo, że poza korzystnym wpływem na układ krążenia, statyny wywierają bardzo dużo działań niepożądanych, takich jak hepatotoksyczność, nefrotoksyczność, miopatia, rabdomioliza, depresja, zaburzenia libido i popędu płciowego, obniżenie nastroju, rozwój insulinooporności, zwiększone ryzyko zachorowania na raka jelita grubego, piersi i prostaty, objawy ze strony przewodu pokarmowego, takie jak biegunka, dyspepsja, zaparcia, w niektórych przypadkach stwierdzono większe ryzyko zgonu z powodu udaru krwotocznego mózgu. W postępowaniu przedlekarskim i leczniczym hipercholesterolemii powinno dążyć się do zmiany stylu życia, zredukować masę ciała, rzucić palenie, obniżyć spożycie cukrów prostych, a zwłaszcza fruktozy i syropu glukozowo-fruktozowego, zwiększyć spożycie niektórych witamin z grupy B, kwasu foliowego, witaminy B12, cynku, jodu, selenu, witaminy C. Korzystnie w zaburzeniach gospodarki lipidowej działają roślinne sterole i stanole, takie jak sitosterol, kampesterol, stigmasterol oraz błonnik - chitosan i żywice jonowymienne, które powodują zdecydowanie mniej działań niepożądanych i są lepiej tolerowane. Błędem jest przepisywanie statyn do terapii wielomiesięcznej, długotrwałej, tylko z powodu zwiększonego stężenia cholesterolu, w tym frakcji LDL, przy braku innych czynników ryzyka. Leczenie statynami należy rozważyć tylko szczególnych przypadkach, na przykład w ostrym zespole wieńcowym, rodzinnej hipercholesterolemii, przy neowaskularyzacji, zwiększonym zagrożeniu zawałem serca. W pozostałych przypadkach statyny mogą dawać więcej objawów niepożądanych i bardziej szkodzić pacjentowi niż przynosić potencjalne korzyści. UWAGA! O leczeniu zawsze decyduje lekarz. Nigdy na własną rękę nie odstawiaj przepisanych przez niego leków, ponieważ może to zagrażać twojemu zdrowiu, a nawet życiu! Piśmiennictwo: 1. E.S. Istvan, J. Deisenhofer. „Science”. 292, s. 1160-1164, 2001. 2. Endo. „Proc Jpn Acad Ser B Phys Biol Sci”. 86, s. 484-493, 2010. 3. S.F. Nielsen, B.G. Nordestgaard, S.E. Bojesen. „N Engl J Med”. 367, s. 1792-1802, 2012. 4. D. Potter. „Carcinogenesis”. 35, s. 974-982, 2014.
