Zawiadomienie o przestępstwie rabina Boaz Pash: Profanacja Bazyliki - odmowa wszczęcia postępowania prokuratorskiego

PROKURATURA REJONOWA Lublin - Południe w Lublinie 20-938 Lublin, ul'. Chmielna 10 tel. 81 53 40 368, fax 81 53 40 395 Sygn. akt PR 1 Ds. 2445.2018

POSTANOWIENIE

o odmowie wszczęcia dochodzenia

Dnia 21 listopada 2018 roku

Dorota Czopek - prokurator Prokuratury Rejonowej Lublin-Południe w Lublinie,

po zapoznaniu się z zawiadomieniem Krzysztofa Cierpisza z dnia 11 października 2018 roku, które zostało przekazane do tut. Prokuratury przez Prokuratora Okręgowego w Lublinie w dniu 14 listopada 2018 roku w sprawie obrazy uczuć religijnych wskutek znieważenia miejsca przeznaczonego do publicznego wykonywania obrzędów religijnych; tj. o czyn z art. 196 k.k.,

na podstawie art. 305 § 1 i 3 k.p.k. w zw. z art. 307 § 1 k.p.k. w zw. z art. 325a § 2 k.p.k.

oraz art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k.

postanowiła

odmówić wszczęcia dochodzenia w sprawie:

zaistniałej w dniu 27 września 2018 roku w Lublinie obrazy uczuć religijnych Krzysztofa Cierpisza wskutek znieważenia Bazyliki pod wezwanie świętego Stanisława Biskupa Męczennika w Lublinie poprzez zorganizowanie w niej spotkania ekumenicznego Debaty Dwóch Ambon pt. „Przełom czasu w judaizmie i chrześcijaństwie” z udziałem Metropolity Łódzkiego Arcybiskupa Grzegorza Rysia oraz Rabina Boaza Pasha z Jerozolimy w ramach programu „Lublin ekumeniczny 2018. W stulecie odzyskania niepodległości (1918-2018)”', tj. o czyn z art. 196 k.k.

- wobec stwierdzenia, że czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego (na podstawie art.

17§ 1 pkt 2 k.p.k.).

UZASADNIENIE

W dniu 14 listopada 2018 roku do Prokuratury Rejonowej Lublin-Południe w Lublinie wpłynęło przekazane przez Prokuratora Okręgowego w Lublinie zawiadomienie Krzysztofa Cierpisza z dnia 11 października 2018 roku w sprawie obrazy uczuć religijnych wyżej wymienionego w związku ze znieważeniem miejsca przeznaczonego do publicznego wykonywania obrzędów religijnych, tj. o czyn z art. 196 k.k.

W przedmiotowym piśmie pokrzywdzony podniósł, iż w dniu 27 września 2018 roku doszło

1

do profanacji Bazyliki pw. świętego Stanisława Biskupa Męczennika w Lublinie wskutek zorganizowania w niej spotkania ekumenicznego z udziałem Rabina Boaza Pasha z Jerozolimy. Wskazał, iż fakt ten był „głębokim, wszechstronnym naruszeniem prawa”, skutkującym sprofanowaniem świątyni katolickiej. Taki stan utrzymywany jest aż do chwili obecnej. W konsekwencji, winien być orzeczony administracyjny nakaz zamknięcia tego kościoła jako miejsca kultu oraz przekazanie go do dyspozycji centralnych władz Kościoła katolickiego jako właściwym w kwestii jego ewentualnego otworzenia na potrzeby kultu na nowo. Krzysztof Cierpisz poddał ten stan rzeczy wartościowaniu z perspektywy prawa naturalnego, identyfikując je z „nauką, praktyką i nakazem Kościoła świętego, ustalonym i wprowadzonym w życie przez pierwszych papieży”. Ponadto wskazał na dwa aspekty tego zdarzenia - religijny i świecki. W płaszczyźnie religijnej określił, że stanowi ono przejaw „agresji religijnej, herezji, bluźnierstwa i żydowskiego stygmatyzowania zebranych w bazylice chrześcijan apostazją”, co wiązało się z naborem świątyni katolickiej i uniemożliwiło wiernym katolickim wstęp do (...) bazyliki lub przebywanie w niej” i tym samym obrażało kult Chrystusa w Najświętszym Sakramencie. Z kolei odnosząc się do warstwy świeckiej podał, iż miał on charakter de facto militarny. Podsumowując treść pisma, należy zauważyć, że pokrzywdzony wskazał na zasadniczy cel wizyty rabina Boaza Pasha w tzw. kościele dominikańskim w Lublinie wyrażający się - w jego ocenie - w dążeniu do przejęcia świątyń katolickich w Polsce „na rzecz żydostwa”, a także restauracji Judeopolonii.

Uznawszy, iż analiza okoliczności podniesionych w zawiadomieniu, w zestawieniu z czynnościami sprawdzającymi ukierunkowanymi na zidentyfikowanie zdarzenia stanowiącego przedmiot pisma pokrzywdzonego jest wystarczająca do wydania niniejszej decyzji, należy stwierdzić co następuje.

Przepis art. 196 k.k. statuuje odpowiedzialność sprawcy, który obraża uczucia religijne innych osób, znieważając publicznie miejsce przeznaczone do publicznego wykonywania obrzędów religijnych. Wartościowania czynu z perspektywy znamienia znieważania” należy dokonywać z punktu widzenia przeważających ocen społecznych. Do obrazy uczuć religijnych prowadzi bowiem takie zachowanie sprawcy, które może być odebrane w sposób subiektywny przez członków danej wspólnoty religijnej jako poniżające i pogardliwe w stosunku do przedmiotu ich uczuć religijnych (w tym wypadku miejsca kultu), a równocześnie może ono zostać obiektywnie zakwalifikowane w taki sposób ze względu na obowiązujące w społeczeństwie normy kulturowo-obyczajowe i powszechnie przyjęte kryteria oceny. Te rozważania trzeba uzupełnić stwierdzeniem, że dla przypisania sprawstwa przestępstwa z art. 196 k.k. niezbędnym jest odróżnienie przyczyny, jaką jest obiektywne znieważenie, od skutku w postaci subiektywnie pojmowanej obrazy uczuć religijnych.

2

Przekładając powyższe na grunt okoliczności wskazanych w piśmie Krzysztofa Cierpisza, trzeba skonstatować, iż zorganizowanie spotkania ekumenicznego Debaty Dwóch Ambon pt. „Przełom czasu w judaizmie i chrześcijaństwie” z udziałem Metropolity Łódzkiego, Arcybiskupa Grzegorza Rysia oraz Rabina Boaza Pasha z Jerozolimy, nie ma charakteru znieważającego w powołanym wyżej rozumieniu. Wziąwszy pod uwagę przeważające oceny społeczne, godzi się wskazać, iż zorganizowanie spotkania ekumenicznego w świątyni katolickiej z udziałem rabina nie stanowi zachowania wyczerpującego znamię znieważania miejsca przeznaczonego do wykonywania obrzędów religijnych. Teren świątyni jest bowiem miejscem otwartym dla wszystkich, a więc także dla osób wyznających inne religie, czy niewierzących. Debata opisana przez Krzysztofa Cierpisza odbywała się za przyzwoleniem właściwych władz kościelnych, a także z udziałem hierarchy Kościoła katolickiego w Polsce. Zorganizowanie tego rodzaju spotkania z przedstawicielem innej religii (poświęconego wprawdzie tematyce religijnej, ale nie mającego charakteru praktykowania wiary) w świątyni katolickiej nie jest, co oczywiste, znieważające samo przez się. Tej oceny nie mogą zmienić subiektywnie pojmowane uczucia religijne zawiadamiającego, którym dał wyraz w treści pisma skierowanego do Prokuratury Krajowej.

Na marginesie zasadniczych wywodów, należy jedynie dodać, iż przedmiot zawiadomienia obejmuje zarówno kwestie, które z jednej strony nie leżą we właściwości organów państwowych (jak np. żądanie administracyjnego zamknięcia Bazyliki pw. Świętego Stanisława Biskupa Męczennika w Lublinie w związku z jej desakralizacją), zaś z drugiej nie podlegają wartościowaniu z perspektywy norm świeckiego prawa karnego (w tym kontekście należy powołać wskazaną przez Krzysztofa Cierpisza wyższość chrześcijaństwa nad judaizmem).

Konkludując - w analizowanej sprawie skonkretyzowała się negatywna przesłanka procesowa, o której mowa w art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k., tj. stwierdzenie, że czyn stanowiący przedmiot zawiadomienia nie zawiera znamion czynu zabronionego.

W związku z powyższym decyzja o odmowie wszczęcia dochodzenia stała się konieczna, albowiem niedopuszczalne jest dalsze procedowanie w związku z jej ujawnieniem.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie przepisów powołanych w sentencji - postanowiono jak na wstępie.

Pouczenie:

1.    Na powyższe postanowienie przysługuje zażalenie do sądu właściwego do rozpoznania sprawy (art. 306 § 1 k.p.k.,
art. 325a § 2 k.p.k. oraz 465 § 2 k.p.k.):

-     pokrzywdzonemu,

-     instytucji wymienionej w art. 305 § 4 k.p.k.,

-     osobie wymienionej w art. 305 § 4 k.p.k., jeżeli wskutek przestępstwa doszło do naruszenia jej praw.

Prokurator Prokuratury Rejonowej

Lublin-Południe w Lublinie
/Dorota (

3

Sąd może utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie lub uchylić je i przekazać sprawę prokuratorowi celem wyjaśnienia wskazanych okoliczności bądź przeprowadzenia wskazanych czynności (art. 330 § 1 k.p.k.).

Jeżeli prokurator nadal nie znajdzie podstaw do wniesienia aktu oskarżenia wyda ponownie postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa - dochodzenia*), pokrzywdzony, który wykorzystał uprawnienia przewidziane w art. 306 § 1 k.p.k. (tj. prawo do złożenia zażalenia, które zostało uwzględnione przez sąd) może wnieść akt oskarżenia do sądu w terminie miesiąca od daty doręczenia odpisu postanowienia, które jest równoznaczne z zawiadomieniem o postanowieniu w rozumieniu art. 55 § 1 k.p.k. (art. 330 § 2 k.p.k., art. 55 § 1 k.p.k.).

Akt oskarżenia powinien spełniać wymogi określone w art. 55 § 1 i 2 k.p.k..

Inny pokrzywdzony tym samym czynem może aż do rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej przyłączyć się do postępowania (art. 55 § 3 k.p.k.).

2.     Uprawnionym do złożenia zażalenia, o którym mowa w art. 306 § 1 k.p.k., przysługuje prawo przejrzenia akt sprawy (art. 306 § lb k.p.k.).

3.     W sprawach z oskarżenia prywatnego zażalenie na postanowienie prokuratora o odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego rozpoznaje prokurator nadrzędny, jeżeli postanowienie zapadło z uwagi na brak interesu

społecznego w ściganiu z urzędu sprawcy (art. 465 § 2a k.p.k.).

4.     Zażalenie na powyższe postanowienie wnosi się za pośrednictwem prokuratora, który wydał postanowienie.

Termin do wniesienia zażalenia wynosi 7 dni od daty doręczenia odpisu postanowienia i jest zawity. Zażalenie wniesione po upływie tego terminu jest bezskuteczne (art. 122 § 1 i 2 i art. 460 k.p.k.).

Zarządzeń ie:

Stosownie do treści art. 100 § 4 k.p.k. w zw. z art. 106 k.p.k., art. 305 § 4 k.p.k. i art. 306 § 1 k.p.k., doręczyć odpis postanowienia:

-pokrzywdzonemu - k. 1 wraz z uprawnieniami pokrzywdzonego - (na adres e-mail wskazany w korespondencji elektronicznej).

Prokurator Prokuratury Rejonowej
Lublin-Południe w Lublinie

4

Prokuratura Rejonowa Lublin Południe w Lublinie

ul. Chmielna 10 20-075 Lublin

tel. 081-5340368, fax: 081-5340395 e-mail:

Sygn. akt. PR 1 Ds 2445.2018

POUCZENIE

O UPRAWNIENIACH I OBOWIĄZKACH POKRZYWDZONEGO
W POSTĘPOWANIU KARNYM

Osoba fizyczna lub prawna, której dobro zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez
przestępstwo, jest pokrzywdzonym w postępowaniu karnym (art. 49 § 1)°. Przedstawiciel lub
opiekun pokrzywdzonego małoletniego, całkowicie albo częściowo ubezwłasnowolnionego lub
nieporadnego może wykonywać jego prawa (art. 51). Osoba najbliższa lub pozostająca na
utrzymaniu zmarłego pokrzywdzonego może wykonywać jego prawa (art. 52).

W postępowaniu przygotowawczym poprzedzającym wniesienie sprawy do sądu pokrzywdzony
jest stroną procesową (art. 299 § 1). W postępowaniu sądowym może być stroną (oskarżycielem
posiłkowym), jeżeli tego zażąda do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego (art. 53 i art. 54 § 1).
W związku z tym pokrzywdzonemu przysługują wymienione poniżej uprawnienia:

1.  Prawo do korzystania z pomocy wybranego przez siebie pełnomocnika, którym może być
adwokat lub radca prawny. Nie można mieć więcej niż trzech pełnomocników jednocześnie.
W zależności od wyniku procesu kosztami wynajęcia pełnomocnika może zostać obciążony
oskarżony (art. 627-629). Jeżeli pokrzywdzony wykaże, że nie stać go na pełnomocnika, sąd
może wyznaczyć pełnomocnika z urzędu (art. 78 § 1, art. 87 § 1 i 2, art. 88).

2.  Prawo do bezpłatnej pomocy tłumacza, przy przesłuchaniu lub zapoznaniu z treścią
dowodu, jeżeli pokrzywdzony nie mówi po polsku, a także - w razie potrzeby - jeżeli jest on
głuchy lub niemy (art. 204 § 1 i 2).

3.  Prawo do złożenia zażalenia na postanowienie o odmowie wszczęcia lub umorzeniu
postępowania (śledztwa lub dochodzenia) oraz złożenia zażalenia na bezczynność organu, jeżeli
w ciągu 6 tygodni od złożenia przez pokrzywdzonego zawiadomienia o przestępstwie nie został
on powiadomiony o wszczęciu albo odmowie wszczęcia śledztwa lub dochodzenia (art. 306 § 1,
la i 3, art. 325a § 2).

4.   Prawo do składania wniosków o dokonanie czynności śledztwa lub dochodzenia, np.

0    przesłuchanie świadka, uzyskanie dokumentu, dopuszczenie opinii biegłego (art. 315 § 1

1     art. 325a § 2). Jeśli istnieje obawa, że świadka nie będzie można przesłuchać na rozprawie,
pokrzywdzony może wystąpić o jego przesłuchanie przez sąd. Wniosek taki może zgłosić
również prokuratorowi (art. 316 § 3).

5.  Prawo do udziału w czynnościach postępowania przeprowadzanych na wniosek
pokrzywdzonego oraz w czynnościach, których nie będzie można powtórzyć na rozprawie, np.
w przesłuchaniu świadka. W czynnościach tych może również uczestniczyć pełnomocnik
pokrzywdzonego (art. 315 i art. 316). Na żądanie należy dopuścić pokrzywdzonego do udziału
również w innych czynnościach (art. 317 § 1). W szczególnie uzasadnionym wypadku można
odmówić dopuszczania do udziału w czynności ze względu na dobro postępowania (art. 316 § 1
i art. 317 § 2). Pokrzywdzony wezwany do osobistego stawiennictwa może usprawiedliwić
swoją nieobecność spowodowaną chorobą tylko przedstawiając zaświadczenie wystawione przez
lekarza sądowego. Inne zwolnienie jest w tym wypadku niewystarczające (art. 117 § 2a).

¹ >Jeże!i nie wskazano innej podstawy prawnej, przepisy w nawiasach oznaczają odpowiednie artykuły ustawy z dnia 6 czerwca
1997 r. - Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz. U. z 2016 r„ poz. 1749 z późn. zm.).

Metryka form ularza:

Symbol: SIP-PK Prot02a Typ: Dowód                                               Przedmiot: Osoba

Nazwa: Pouczenie pokrzywdzonego o podstawowych uprawnieniach i obowiązkach

Dala wydruku: 26 listopada 2018 r. godz. 10:31:00                                         Liczba znaków: 6565

Forma: Inne pismo Strona 1 z 3

Sygnatura sprawy: PR 1 Ds 2445.2018                                                                                                                _{Dnia: 2}( listopada 2018

Prokuratura Rejonowa Lublin Południc w Lublinie

6.  Prawo do udziału w przesłuchaniu biegłego oraz prawo do zapoznania się z jego pisemną opinią (art. 318).

7.                       Prawo dostępu do akt sprawy, w tym do przeglądania akt oraz samodzielnego sporządzania z nich odpisów i kopii (art. 156 § 1). Pokrzywdzony może też odpłatnie uzyskać odpisy i kopie z akt sprawy (art. 156 § 2). Można odmówić dostępu do akt ze względu na ważny interes państwa lub dobro postępowania (art. 156 § 5).

8.  Prawo do złożenia wniosku o uzupełnienie śledztwa lub dochodzenia. Wniosek należy złożyć w terminie 3 dni od daty końcowego zaznajomienia podejrzanego z materiałami postępowania (art. 321 § 5).

9.  Prawo do złożenia wniosku o skierowanie sprawy do postępowania mediacyjnego w celu pogodzenia się z podejrzanym i ewentualnego uzgodnienia naprawienia szkody (art. 23a). Udział w postępowaniu mediacyjnym jest dobrowolny. Pozytywne wyniki przeprowadzonej mediacji są brane pod uwagę przez sąd przy wymiarze kary (art. 53 § 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1137 z późn. zm.).

10. Prawo do złożenia wniosku o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie wyrządzonej krzywdzie aż do zamknięcia przewodu sądowego (art. 49a).

11. Prawo do otrzymania informacji o uchyleniu tymczasowego aresztowania stosowanego wobec podejrzanego lub o jego ucieczce z aresztu śledczego (art. 253 § 3).

12. Prawo złożenia zażalenia na postanowienia i zarządzenia w wypadkach wskazanych w ustawie (art. 459) oraz na inne czynności naruszające jego prawa (art. 302 § 2).

13. Prawo złożenia wniosku o otrzymanie informacji o zarzutach wobec oskarżonego oraz o dacie i miejscu rozprawy albo posiedzenia sądu, podczas którego może dojść do umorzenia postępowania, warunkowego umorzenia postępowania albo skazania oskarżonego bez przeprowadzania rozprawy (art. 337a).

14. Pokrzywdzony będący obywatelem polskim lub obywatelem innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej może się ubiegać o państwową kompensatę na zasadach określonych w ustawie z dnia 7 lipca 2005 r. o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych czynów zabronionych (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 325).

15. Informacje dotyczące miejsca zamieszkania i miejsca pracy pokrzywdzonego nie są ujawniane w aktach sprawy. Zamieszcza się je w odrębnym załączniku wyłącznie do wiadomości organu prowadzącego postępowanie. Można je ujawnić tylko wyjątkowo (art. 148a).

16. W razie zagrożenia dla życia lub zdrowia pokrzywdzonego lub jego najbliższych, mogą oni otrzymać ochronę Policji na czas czynności procesowej, a jeżeli stopień zagrożenia jest wysoki, mogą oni otrzymać ochronę osobistą lub pomoc w zakresie zmiany miejsca pobytu. Wniosek o udzielenie ochrony kieruje się do komendanta wojewódzkiego Policji za pośrednictwem organu prowadzącego postępowanie albo sądu (art. 1-17 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka, Dz. U. z 2015 r. poz. 21).

17. Pokrzywdzony i jego najbliżsi mogą otrzymać bezpłatną pomoc medyczną, psychologiczną, rehabilitacyjną, prawną oraz materialną w Sieci Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem (art. 43 § 8 pkt 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy, t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 665).

Metryka formularza:

Symbol: SIP-PK Prot02a Typ: Dowód                                               Przedmiot: Osoba                                                                                                 Forma: Inne pismo

Nazwa: Pouczenie pokrzywdzonego o podstawowych uprawnieniach i obowiązkach

Data wydruku: 26 listopada 2018 r. godz. 10:31:00                                         Liczba znaków: 6565

Strona 2 z 3

Sygnatura sprawy: PR 1 Ds 2445.2018

Prokuratura Rejonowa Lublin Południe w Lublinie

Dnia: 26 listopada 20IS

18. Jeżeli sprawcy zakazano zbliżania się lub kontaktowania się z pokrzywdzonym, zakaz ten, na wniosek pokrzywdzonego, może być wykonywany także w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej na podstawie europejskiego nakazu ochrony (art. 61 lw art. 61 lwc).

Pokrzywdzony jest obowiązany:

1) poddać się oględzinom i badaniom niepołączonym z zabiegiem chirurgicznym lub obserwacją w zakładzie leczniczym, jeżeli od stanu jego zdrowia zależy karalność czynu (art. 192 §1);

2)        wskazać adresata (tzn. osobę lub instytucję z danymi adresowymi) dla doręczeń w kraju, kiedy przebywa za granicą; w przeciwnym wypadku pismo wysłane na ostatnio znany adres w kraju zostanie uznane za skutecznie doręczone, a czynność lub rozprawa zostanie przeprowadzona pod nieobecność pokrzywdzonego; niewskazanie adresata może również uniemożliwić złożenie wniosku, zażalenia lub apelacji z powodu upływu terminów (art. 138);

3)        podać nowy adres w wypadku zmiany miejsca zamieszkania lub pobytu, w tym także z powodu pozbawienia wolności w innej sprawie (tymczasowego aresztowania, osadzenia w zakładzie karnym w celu odbycia kary); w przeciwnym wypadku pismo wysłane na dotychczasowy adres zostanie uznane za skutecznie doręczone, a czynność lub rozprawa zostanie przeprowadzona pod nieobecność pokrzywdzonego; niewskazanie adresu może również uniemożliwić złożenie wniosku, zażalenia lub apelacji z powodu upływu terminów (art. 139).

Metryka formularza:

Symbol: SIP-PK Prot02a Typ: Dowód                                               Przedmiot: Osoba                                                                                                  Forma: Inne pismo

Nazwa: Pouczenie pokrzywdzonego o podstawowych uprawnieniach i obowiązkach

Data wydruku: 26 listopada 2018 r. godz. 10:31:00                                         Liczba znaków: 6565

Strona 3 z 3