SZEF URZĘDU DO SPRAW CUDZOZIEMCÓW - Plany najazdu na Polskę

zwracam się do Państwa w związku z koniecznością opracowania Krajowego Planu Kryzysowego w zakresie recepcji i azylu (dalej: Plan). Celem jest rozwinięcie/uzupełnienie istniejących dokumentów planistycznych i przygotowanie wspólnego planu awaryjnego na wypadek sytuacji związanych z nieproporcjonalną do zwykłych warunków funkcjonowania systemu recepcyjnego i azylowego liczbą osób ubiegających się o ochronę międzynarodową. Utworzenie Planu obywa się również w uzupełnieniu do trwających działań aktualizujących Krajowy Plan Zarządzania Kryzysowego i jego wytyczne wynikające z procedury SPO-9 „Działania podejmowane w przypadku masowego napływu Cudzoziemców na terytorium Polski” (w załączeniu obowiązująca Aktualizacja 2021/2022 - trwają prace nad uaktualnieniem dokumentu), które dotyczą koordynacji działań kryzysowych w skali krajowej i regionalnej. Jest również pochodną doświadczeń płynących z realizacji dotychczasowych działań kryzysowych, jakim w ostatnim czasie był masowy napływ obywateli Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym.

W wyniku uzgodnień z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie pan Maciej Duszczyk powierzył zadanie opracowania Planu Urzędowi do Spraw Cudzoziemców. Zgodnie ze wskazaniem pana Ministra, tam, gdzie jest to niezbędne, Plan powinien zostać wypracowany w konsultacji z innymi instytucjami, takimi Jak MSWiA, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, Straż Graniczna, Ministerstwo Sprawiedliwości czy Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej.

Plan ten będzie uzupełniał istniejące dokumenty, takie jak Krajowy Plan Zarządzania Kryzysowego oraz procedury zarzadzania kryzysowego, w tym standardowa procedurę operacyjną SPO-9 „Działania

podejmowane w przypadku masowego napływu cudzoziemców na terytorium Polski', wzmacniając zdolność kraju do reagowania na sytuacje nadzwyczajne

Do opracowania Planu w zakresie recepcji i azylu posłuży wzór dostarczony przez Agencję Unii Europejskiej ds. Azylu (EUAA), która zgodnie z powierzonym jej mandatem pełni rolę wspierającą państwa członkowskie w stosowaniu przepisów regulujących kwestie azylu i warunków przyjmowania, w ramach wspólnego europejskiego systemu azylowego (WESA). Agencja pełni funkcję centrum informacji oraz oferuje wsparcie praktyczne, prawne, techniczne, doradcze i operacyjne. Pod koniec listopada 2024 r. Agencja udostępniła wzór planu zarządzania kryzysowego dotyczącego recepcji i azylu wraz z podręcznikiem, które mają wspierać państwa członkowskie w opracowywaniu krajowych planów kryzysowych na wypadek sytuacji nadzwyczajnych.

Do niniejszego pisma załączam wspomniane dokumenty wraz z tłumaczeniem na język polski, opracowane przez EUAA.

W związku z powyższym zwracam się do Państwa z uprzejmą prośbą o

1 Zapoznanie się z załączoną dokumentacją (wzór planu zarządzania kryzysowego oraz podręcznik)

2. Przekazanie wkładów merytorycznych w zakresie swoich kompetencji (wstępnie zidentyfikowanych poniżej) do opracowania krajowego Planu Zarządzania Kryzysowego w zakresie recepcji i azylu, w tym m in.:

•     przeglądu systemu zarządzania kryzysem i wskazania odpowiedzialności (z uwzględnieniem ról wskazanych w SPO-9).

•     identyfikacji wymagań dotyczących zasobów ludzkich, materialnych i finansowych,

•     opracowania propozycji działań dla różnych scenariuszy (zwykłych, presji nieproporcjonalnej, kryzysowych),

•      wskazania potrzeb grup wrażliwych oraz propozycji specyficznych działań dla małoletnich bez opieki i innych grup wymagających szczególnej ochrony,

•     identyfikacji możliwości finansowania z dostępnych funduszy krajowych i unijnych,

•     zabezpieczenia kluczowych systemów teleinformatycznych na wypadek sytuacji kryzysowych.

Przekazane wkłady powinny zostać sporządzone na załączonym szablonie opracowanym przez EUAA (załącznik nr 1) lub zawierać odniesienia do jego poszczególnych punktów, których dotyczą dane fragmenty wkładu

Jeśli istnieją już plany lub procedury kryzysowe w Państwa instytucjach, które regulują kwestie będące przedmiotem niniejszego pisma, prosimy  prosimy o wskazanie stosownych odniesień i w miarę możliwości ich załączenie. 

3. Wskazanie osób do kontaktu z Państwa instytucji, które mogłyby uczestniczyć w dalszych konsultacjach oraz kontaktach roboczych dotyczących przygotowania i wdrożenia krajowego Planu

Poniżej przedstawiam zakresy właściwości, które wstępnie zidentyfikowano dla poszczególnych instytucji Jeśli dostrzegają Państwo inne odpowiednie obszary, uprzejmie proszę o uwzględnienie tego w działaniach.

• Urząd do Spraw Cudzoziemców - w zakresie organizacji recepcji i rozpatrywania wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej cudzoziemców, w tym

✓ analizy sytuacyjnej w krajach pochodzenia wnioskodawców, y opracowywania wskaźników monitorujących i prognozowania kryzysowego, y określenia zwykłych warunków funkcjonowania, nieproporcjonalnej presji, sytuacji kryzysowej oraz ewentualnej wersji pośredniej w zakresie właściwości, identyfikacji wymagań dotyczących zasobów ludzkich, materialnych i finansowych dla każdego scenariusza, i szczegółowego opracowania działań dla każdego scenariusza, w tym odpowiedzialnych podmiotów, harmonogramów i procedur, we współpracy z podmiotami zewnętrznymi w zakresie organizacji miejsc kwaterunkowych oraz transportu cudzoziemców,

y uwzględnienia potrzeb grup wrażliwych - opracowania specyficznych działań dla grup wymagających szczególnej ochrony;

• Ministerstwo Spraw Wewnętrznych I Administracji - w zakresie oceny sytuacji

i przedstawienia rekomendacji co do decyzji ws. działań (w tym dot. uruchomienia procedury SPO-9) Rządowemu Zespołowi Zarządzania Kryzysowego, działań koordynujących, uruchomienia dodatkowych środków finansowych, organizacji przyjęcia I pobytu cudzoziemców we współpracy z wojewodami, wykorzystania zasobów podległych służb (Straż Pożarna, Policja), spójności z planami resortu SWIA;

• Rządowe Centrum Bezpieczeństwa - w zakresie zbierania i analizowania informacji o sytuacjach kryzysowych, komunikacji kryzysowej, określenia i monitorowania wskazników przedstawienia rekomendacji co do decyzji ws. działań  (w tym dot. uruchomienia procedury SPO-9) Rządowemu Zespołowi Zarządzania Kryzysowego

Straż Graniczna - w zakresie przyjmowania wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej, organizacji miejsc detencji cudzoziemców (lub wskazania odniesień do Istniejących planów i procedur) oraz kierowania wnioskodawców do systemu recepcyjnego Szefa Urzędu, w tym transportu osób należących do grup wrażliwych;

•      Ministerstwo Sprawiedliwości - w zakresie wyznaczania reprezentantów dla małoletnich cudzoziemców ubiegających się o udzielenie ochrony międzynarodowej;

•      Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - w zakresie zapewniania odpowiedniej

liczby miejsc w pieczy zastępczej dla małoletnich wnioskodawców bez opieki;

•      Ministerstwo Edukacji - w zakresie zapewniania dostępu do edukacji, organizacji zajęć przygotowawczych;

•      Ministerstwo Obrony Narodowej - w zakresie współpracy cywilno-wojskowej, transportu cudzoziemców z przejść granicznych do ośrodków/punktów recepcyjnych oraz organizacji tymczasowych obozowisk.

Za koordynację opracowania Planu na podstawie wkładów odpowiada Departament Pomocy Socjalnej Urzędu do Spraw Cudzoziemców, Po otrzymaniu wkładów z Państwa instytucji. Departament Pomocy Socjalnej UdSC opracuje na ich podstawie wstępny projekt Planu w zakresie recepcji i azylu, który zostanie ponownie do Państwa przekazany do dalszych konsultacji w razie, gdyby okazało się to konieczne, istnieje możliwość zorganizowania spotkania roboczego.

Z uwagi na to, iż zależy nam na opracowaniu projektu Planu do końca marca br., uprzejmie prosimy o przesianie powyższych wkładów w terminie do 26 lutego br., a danych kontaktowych wskazanych osób w terminie do 4 lutego br. Zakłada się zatwierdzenie Planu na początku kwietnia br. W przypadku pytań lub potrzeby dodatkowych informacji, uprzejmie proszę o kontakt z Naczelnik Wydziału Bezpieczeństwa i Analiz w Departamencie Pomocy Socjalnej, panią Darią, Ezekiel daria.ezeki el@udsc. gov.pl 

tel477217454 lub 734-117-445